نورپردازی در عکاسی + ترفندها و آشنایی با انواع و اصول نورپردازی

نورپردازی در عکاسی یکی از فاکتورهای کلیدی در خلق یک تصویر است و نه‌ تنها میزان روشنایی یا تاریکی عکس، بلکه تن، طیف، حس و حال محیط و سوژه تصویر را نیز تعیین می‌کند. بنابراین، نور باید به‌درستی دستکاری و کنترل شود تا تصویر نهایی بتواند هدف شما از عکس را به‌خوبی نمایش دهد.

نورپردازی یکی از مهم‌ترین جنبه‌های عکاسی است که متاسفانه آن‌طور که باید، به آن توجه نمی‌شود. کلمه عکاسی یا photography ریشه‌های یونانی دارد و معنی تحت الفظی آن «نقاشی با نور» است. اما خیلی از افراد غیر حرفه‌ای، هنگام عکاسی هیچ اهمیتی برای نورپردازی قائل نیستند. مثلا این افراد در هوای تاریک از مقداری نور استروب استفاده می‌کنند که کافی نیست.

آشنایی با ویژگی‌های انواع دوربین عکاسی از جمله دوربین کنون، دوربین نیکون، لنز دوربین نیکون یا لنز دوربین کنون و یادگیری اصول مقدماتی نورپردازی در عکاسی به شما کمک می‌کند وارد سطح جدیدی از مهارت‌های عکاسی شوید و متفاوت با یک فرد معمولی عکاسی کنید.

برخلاف باور عموم، مبحث نورپردازی در عکاسی خیلی پیچیده نیست. اگر برای آشنایی با اصول نورپردازی در عکاسی به سراغ مفاهیم سطح بالایی مثل تنظیمات نورپردازی پیچیده در استودیوهای عکاسی بروید، درک این مطالب برای شما کمی پیچیده و سخت می‌شود؛ اما اگر این کار را با اصول مقدماتی و اولیه نورپردازی شروع کنید و سپس وارد مراحل بعدی شوید، می‌توانید به راحتی آن را آموزش ببینید.

به همین دلیل ما این راهنمای جامع نورپردازی در عکاسی را برای شما آماده کردیم تا یک نقطه شروع خیلی خوب برای آشنایی با این مبحث مهم داشته باشید.

منظور از نورپردازی در عکاسی چیست؟

انواع مختلف نورپردازی، تاثیر مهمی در ترکیب تصویر نهایی دارند. نورپردازی در عکاسی به ارتباط بین منبع نور طبیعی یا مصنوعی / ساختگی و موقعیت این منبع نسبت به سوژه اصلی تصویر گفته می‌شود.

زاویه تابش و کیفیت نور می‌تواند روی بسیاری از ویژگی‌های تصویر تاثیر بگذارد؛ از شفافیت و تن یا لحن تصویر گرفته تا احساسی که به بیننده منتقل می‌کند و غیره.

با در نظر گرفتن این موضوع که نور چگونه بر زاویه‌ها و انحناهای سوژه تابیده، چه بخش‌هایی از سوژه نورپردازی شده و کدام بخش‌ها تاریک هستند، می‌توانید مهارت عکاسی خودتان را تقویت کنید، چون با این کار یاد می‌گیرید که برای هر ترکیب و پروژه‌ای، چطور منبع نور را کنترل کنید و در اختیار خودتان بگیرید.

فرقی نمی‌کند که از منظره عکس می‌گیرید یا به عکاسی پرتره علاقه دارید، چرا که در هر صورت، خیلی از انتخاب‌های شما برای نحوه نورپردازی، به مشخصات سوژه و شیوه به نمایش کشیدن آنها در تصویر بستگی دارد. مثلا نور سخت (Hard Light)، شدیدتر است و تاکید بیشتری روی زاویه‌ها و سطوحی که کاملا مسطح نیستند دارد؛ مثل امواج ساحل. اما نور نرم (Soft Light)، رویکرد ملایم‌تری نسبت به این ویژگی‌ها دارد.

درک استفاده درست از نورهای طبیعی و مصنوعی در هر شرایطی، گام بزرگی در تبدیل شدن به یک عکاس حرفه‌ای و ثبت تصاویری زیباتر و چشم نوازتر محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید: آموزش جامع نحوه عکاسی در شب + آموزش حالت Night Mode

انواع مختلف نورپردازی در عکاسی

نورها در عکاسی به طور کلی به دو گروه طبیعی و مصنوعی تقسیم می‌شوند. نور طبیعی، به هر نوری گفته می‌شود که بدون مداخله انسان تشکیل می‌شود؛ بنابراین می‌تواند مربوط به نور مستقیم خورشید در یک روز روشن، نور پخش شده توسط مه یا ابرها یا حتی نور ماه در شب باشد.

در مقابل، نور مصنوعی را داریم که می‌توانید آن را جابجا کرده و متناسب با شرایط تنظیم کنید. تنظیم نور مصنوعی متناسب با موقعیت سوژه، راحت‌تر از تنظیم نور طبیعی است؛ چون در این حالت باید خود سوژه و دوربین را بر اساس تکنیک عکاسی که قرار است از آن استفاده کنید، حرکت دهید.

نور طبیعی و مصنوعی را می‌توان دستکاری کرد و سبک‌های مختلف نورپردازی را به وجود آورد؛ به این شرط که با نحوه استفاده از این نورها آشنا باشید.

نورپردازی در عکاسی به روش‌های مختلفی انجام می‌شود و هر کدام تاثیر متفاوتی دارند. در ادامه انواع متداول نورپردازی در عکاسی و شیوه استفاده از آنها را بررسی می‌کنیم.

نور طبیعی – Natural Light

اگر قصد دارید در عکاسی از نور طبیعی استفاده کنید، باید زاویه خورشید و تاثیر آن را بر ترکیب تصویر در نظر داشته باشید. مثلا در بیشتر اوقات روز، معمولا نور مستقیم از بالای سر به سوژه می‌تابد. در یک روز آفتابی بدون ابر، سایه‌ها شدیدتر و پررنگ‌تر خواهند بود؛ اما یک آسمان پر از ابر، نور خورشید را طوری پخش می‌کند که کنتراست نور روی سوژه خیلی شدید نباشد.

اگر به دنبال استفاده از نور طبیعی ملایم‌تر هستید، باید در ساعات نزدیک‌تر به طلوع و غروب عکاسی کنید، یعنی زمانی که نور خورشید کمی زاویه دارد و مستقیم به سوژه نمی‌تابد. معمولا عکاسان منظره حرفه‌ای، در چنین زمان‌هایی از روز عکاسی می‌کنند.

نور تخت – Flat Light

نور تخت زمانی ایجاد می‌شود که منبع نور مستقیما در مقابل سوژه قرار داشته باشد. با توجه به اینکه در این حالت، نور زاویه‌ای ندارد، سایه تولید شده با این روش کمتر است. نور به صورت یکنواخت در سطح تصویر منتشر می‌شود و هیچ بخش خاصی از سوژه، بیشتر یا کمتر از سایر بخش‌ها نورپردازی نمی‌شود.

نور تخت می‌تواند برای عکاسی پرتره مناسب باشد؛ اما اگر قرار است عکس پرتره‌ای بگیرید که شخصیت سوژه را کاملا به تصویر بکشد، نورپردازی از جلو جزئیات لازم را برای جان‌ بخشیدن به سوژه ایجاد نمی‌کند.

یکی دیگر از مزایای استفاده از نور جلو برای مواقعی است که قصد دارید تصویری متقارن ایجاد کنید، چون نبود سایه کمک می‌کند تا هر دو سمت چهره متقارن‌تر به نظر برسند.

نورپردازی از پشت – Backlight

نورپردازی از پشت زمانی انجام می‌شود که منبع نور پشت سر سوژه باشد و سوژه بین نور و دوربین قرار بگیرد. نورپردازی از پشت می‌تواند فرصت بسیار خوبی برای بازی با سایه‌نما (سیلوئت) و سایه‌های کشیده در عکس باشد. ایراد بالقوه این روش نورپردازی این است که تراز سفیدی تصویر از بین می‌رود و خیلی از جزئیات سوژه حذف می‌شوند.

این روش نورپردازی در عکاسی برای ثبت تصاویری به‌ سبک سایه‌نما خوب است. اما اگر بخواهید مقداری جزئیات در سوژه ببینید، لازم است از پخش کننده نور استفاده کنید تا مقداری از نور را از پس زمینه به جلوی سوژه انتقال دهید.

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید دوربین برای عکاسی از طبیعت

نور نرم – Soft Light

نورپردازی نرم یا ملایم زمانی انجام می‌شود که منبع نور پخش می‌شود. در نتیجه، تاثیر آن نسبت به وقتی که یک منبع نور مستقیم وجود دارد، ظریف‌تر و ملایم‌تر است. با استفاده از نورپردازی ملایم، سایه‌های تولید شده خیلی قوی و پررنگ نخواهند بود و کنتراست بین قسمت‌های تیره و روشن عکس، کمتر است.

اگر در استودیوی عکاسی کار می‌کنید، می‌توانید بین منبع نور و سوژه یک پنل دیفیوزر یا پخش کننده نور قرار دهید. وقتی در فضای باز عکاسی می‌کنید، در روزهای ابری به صورت طبیعی نور ملایم خواهید داشت؛ چون ابرهای آسمان، نور خورشید را پخش می‌کنند. یکی از تکنیک‌های مهم نورپردازی در عکاسی ، استفاده از یک بانس فلاش (Bounce Flash) است. در این روش شما با هدایت نور فلاش به سمت یک شی بزرگتر، یک بازتاب نور از آن شی ایجاد می‌کنید.

می‌توانید از یک دیوار یا سقف در مقابل سوژه استفاده کنید که باعث منتشر شدن نور روی سوژه می‌شود. عکاسان حرفه‌ای که با مدل‌ها کار می‌کنند، معمولا از ابزاری به اسم بیوتی باکس استفاده می‌کنند که یک سیستم نورپردازی بزرگ است و با اینکه نور زیادی را به سوژه می‌تاباند، اما باز هم نور آن حس و حالی نرم و ملایم دارد.

نورپردازی یک طرفه – Split Lighting

نرپردازی یک طرفه یا تقسیم شده در حالتی ایجاد می‌شود که نور با زاویه 90 درجه به سوژه برخورد می‌کند. نتیجه این نوع نورپردازی در عکاسی این است که یک خط در مرکز سوژه ایجاد می‌شود و یک سمت آن کاملا روشن و سمت دیگر کاملا در تاریکی قرار می‌گیرد. این تکنیک برای پرتره‌های دراماتیک بسیار مناسب است؛ بخصوص اگر به جای نورپردازی نرم، از نورپردازی سخت استفاده می‌کنید.

نور سخت – Hard Light

نور سخت که نقطه مقابل نور نرم است، زمانی شکل می‌گیرد که منبع نور مستقیما روی سوژه می‌تابد. این نوع نورپردازی در عکاسی باعث ایجاد کنتراست زیاد و شدت گرفتن سایه‌های تیره و رنگ‌های روشن می‌شود و معمولا با استفاده از نور خورشید در وسط روز ایجاد می‌شود. می‌توانید در استودیو هم با استفاده از یک نورافکن یا سایر انواع منابع نوری که پخش نمی‌شوند، این نوع نور را ایجاد کنید. نور سخت هم در عکاسی جایگاه خاصی دارد، اما معمولا در عکس‌ها باعث ایجاد یک حس و حال دارک‌تر و احساسی‌تر می‌شود.

نورپردازی حلقه‌ای – Loop Lighting

لوپ لایتینگ یک تکنیک خاص است که برای تصاویر پرتره استفاده می‌شود. در این حالت، حلقه سایه بینی زیر آن شکل می‌گیرد. این تکنیک نسبت به برخی از روش‌های دیگری که تا اینجا بررسی شد، شدت کمتری دارد و ملایم‌تر است.

نورپردازی حلقه‌ای تکنیک بسیار جالبی است. نور را کمی بالاتر از سوژه و در زاویه 45 درجه قرار دهید. می‌توانید با حرکت دادن نور به بالا و پایین، شدت حلقه را افزایش یا کاهش دهید و می‌توانید شدت سایه را با انتقال دادن نور به نزدیکی سوژه یا دور کردن از آن، تنظیم کنید.

نور حاشیه -Rim Light

می‌توان نور حاشیه را با استفاده از نور پس زمینه ایجاد کرد که در آن زاویه نور از پشت یا بالا است. در این حالت، نور طوری به سوژه برخورد می‌کند که بسته به جهت تابش نور، اطراف سوژه یک مرز درخشان یا ‌هایلایت ایجاد شود و باعث درخشان شدن خط مرز سوژه با پس زمینه می‌شود. این تکنیک برای تفکیک سوژه از پس زمینه مفید است و می‌توانید آن را با استفاده از منبع نور مصنوعی یا یک منبع نور طبیعی مثل خورشید (به خصوص در هنگام غروب) ایجاد کنید.

نور را بالا و پشت سوژه قرار دهید و جابجا کنید تا وقتی که حاشیه درخشان ظاهر شود. کنتراست بیشتر باعث برجسته‌تر شدن این نور حاشیه‌ای، و کنتراست کمتر باعث محو شدن آن می‌شود.

بیشتر بخوانید: بهترین گوشی شیائومی از نظر دوربین در سال ۲۰۲۲

نورپردازی پروانه‌ای – Butterfly Lighting

اسم نورپردازی پروانه‌ای هم مثل نورپردازی حلقه‌ای ریشه در شکل سایه‌ای دارد که روی سوژه تشکیل می‌شود. نور را در جلو و بالای سوژه قرار دهید تا یک سایه پروانه‌ای مانند زیر سوژه تشکیل شود. این نورپردازی معمولا در عکس‌های شیک و پر زرق و برق، به ویژه عکس‌های صورت دیده می‌شود.

نورپردازی گسترده – Broad Lighting

نورپردازی گسترده یک نوع نورپردازی از پهلو است که در آن، سمتی از سوژه که به دوربین نزدیک‌تر است، روشن می‌شود و سمت دورتر در سایه قرار می‌گیرد. این تکنیک می‌تواند بسیار مفید باشد، چون سمتی از سوژه که روی آن نورپردازی می‌شود، نسبت به سمتی که در سایه قرار دارد بزرگتر به نظر می‌رسد. سوژه را با یک زاویه قرار دهید و کمی نسبت به دوربین بچرخانید تا به این نما برسید.

نورپردازی کوتاه – Short Lighting

نورپردازی کوتاه دقیقا بر خلاف نورپردازی گسترده است. در این حالت، سمتی از سوژه که به دوربین نزدیک‌تر است، در سایه قرار می‌گیرد و سمتی که دورتر از دوربین است، نورپردازی می‌شود. نورپردازی کوتاه به جای کامل‌تر نشان دادن سوژه، آن را باریک‌تر نشان می‌دهد. بنابراین مراقب باشید که کجا و چطور از این تکنیک و تکنیک قبلی استفاده می‌کنید.

نورپردازی رامبراند – Rembrandt Lighting

این سبک نورپردازی با الهام از شیوه استفاده از نور در نقاشی‌های پرتره رامبراند ابداع شده است. نورپردازی رامبراند که در پرتره بیشتر کاربرد دارد، مثل نورپردازی یک طرفه، یک نوع نورپردازی از پهلو است؛ اما در آن نور به گونه‌ای تابیده می‌شود که یک مثلث کوچک از نور زیر چشمان سوژه و روی گونه ایجاد شود. این تکنیک تاثیر زیادی در سه بعدی به نظر رسیدن یک تصویر دو بعدی دارد.

نورپردازی High Key و Low Key

اگر صفحات یک مجله فشن یا عکاسی را ورق بزنید، متوجه خواهید شد که بیشتر تصاویر کاملا روشن هستند و به خوبی نورپردازی شده‌اند. به خصوص در عکاسی فشن، شاهد حرکت به سمت نورپردازی بیشتر و کاهش سایه‌ها هستیم. این تصاویر به ندرت دارای عمق هستند و صرفا در حدی سایه دارند که واقعی به نظر برسند. در صنعت عکاسی به این نوع نورپردازی، های کی (High Key) گفته می‌شود.

نقطه مقابل نورپردازی ‌های کی، نورپردازی لو کی (Low Key) است. در این روش، نورپردازی طبیعی‌تر و حتی تیره‌تر است. تصاویر این سبک ساده‌تر و طبیعی‌تر هستند و معمولا از این سبک برای ایجاد یک حس و حال طبیعی و واقعی در تصویر استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید: تنظیمات دوربین گوشی شیائومی به شکل ساده

اصول نورپردازی در عکاسی ؛ آموزش چند تکنیک

تا این قسمت ازمقاله به معرفی انواع نورپردازی در عکاسی پرداختیم و درادامه می‌خواهیم، نکاتی را با شما به اشتراک بگذاریم که برای حرفه‌ای‌تر شدن نورپردازی تصاویر به آن نیاز دارید.

برای یادگیری نورپردازی در عکاسی به صورت حرفه‌ای، بهترین کار این است که با نور طبیعی شروع کنید؛ چون در این حالت یکی از متغیرهای عکاسی از بین می‌رود و نمی‌توانید خود منبع نور را کنترل یا جابجا کنید. اما کاری که می‌توانید انجام دهید، تغییر دادن زمان عکاسی، جابجا کردن سوژه و دوربین، فیلتر کردن نور از طریق پنجره با شیدها و کارهای مشابه است.

با این کار می‌توانید اصول و پایه‌های ابتدایی عکاسی را یاد بگیرید. در فضای بیرون عکاسی کنید و تنظیمات و حالت‌های مختلف را امتحان کنید؛ مثل نور مستقیم خورشید، عکاسی در هوای ابری، فیلتر کردن نور با عکاسی زیر سایه درختان و یا عکاسی زیر سایه‌های تیره.

اما در مواقعی که نور کافی وجود ندارد و مثلا باید در یک اتاق کوچک عکاسی کنید، می‌توانید با استفاده خلاقانه از منابع نور موجود، عکس‌های بهتری بگیرید. مثلا لامپ و شمع‌ها به شما کمک می‌کنند که عکس‌های پرتره بسیار زیبایی بگیرید.

دقت داشته باشید که در این حالت، منبع نور در اتاق شما قرار دارد و شما باید بر اساس موقعیت آن عکاسی کنید. نوری که از پنجره عبور می‌کند را فیلتر کنید. می‌توانید با این نور هم جلوه‌های زیبایی ایجاد کرده و نوری که به سوژه می‌تابد را کنترل کنید.

ابزارهایی در عکاسی وجود دارند که به کنترل و اصلاح نور طبیعی کمک می‌کنند. دیفیوزر یا پخش کننده نور وسیله‌ای است که بین سوژه و منبع نور قرار می‌گیرد و نور را منتشر می‌کند تا جلوه‌ای ملایم‌تر ساخته شود و از ایجاد سایه‌هایی عمیق جلوگیری کند. رفلکتور یا منعکس کننده هم کمک می‌کند که به بخش‌های خاصی از عکس، نور بیشتری بتابانید. این ابزارها مثل یک آینه عمل می‌کنند و مثلا می‌توانند نور بیشتری به چهره سوژه بتابانند.

استفاده از استروب (فلاش استودیویی)

حتی اگر بیشتر با نور طبیعی عکاسی می‌کنید، بهتر است همیشه تجهیزات نورپردازی مثل فلاش یا اسپیدلایت را همراه خودتان داشته باشید. می‌توانید از تجهیزات نورپردازی پیوسته هم استفاده کنید که برای بررسی وضعیت تصویر در حالی که هنوز عکسبرداری تکمیل نشده، مناسب هستند.

وقتی از نورهای لحظه‌ای مثل فلاش استفاده می‌کنید، این قابلیت را در اختیار ندارید. گرچه نور طبیعی منبع بسیار خوبی برای عکاسی محسوب می‌شود، اما گاهی اوقات ممکن است جلوه‌ای که به دنبال آن هستید را ایجاد نکند. بیشتر عکاسی‌های فشن و پرتره با استفاده از نور مصنوعی انجام می‌شوند تا عکاس بتواند تمامی جنبه‌های نورپردازی را کنترل کند.

استفاده از چند منبع نور

هر چقدر بیشتر با اصول مقدماتی نورپردازی در عکاسی آشنا شوید، بیشتر به استفاده از چند منبع نورپردازی فکر خواهید کرد. با استفاده از چند منبع نورپردازی می‌توانید همه جنبه‌های نوری که روی سوژه عکس می‌تابد را کنترل کنید؛ از جمله ‌هایلایت‌ها و سایه‌ها.

در عکاسی پرتره با استروب، بهترین حالت وجود دو منبع نور است که با زاویه 48 درجه در دو سمت دوربین قرار گرفته باشند. با این شیوه استقرار نور می‌توانید سایه‌ای ملایم به همراه یک عمق در تصویر ایجاد کنید و در عین حال، سایه‌های به شدت تیره را حذف کنید. دو منبع نور، یکدیگر را متعادل می‌کنند و نور به صورت پراکنده و ملایم روی چهره سوژه می‌تابد.

وقتی در فضای سرپوشیده عکاسی می‌کنید، اگر همه نورها در مقابل سوژه قرار داشته باشند، ممکن است در پس زمینه یکسری سایه تیره ایجاد شود. معمولا برای روشن کردن پس زمینه، از یک منبع سوم استفاده می‌شود. این منبع هم می‌تواند در جلو یا پشت پس زمینه باشد. اگر قرار است در محیط‌های بیرونی عکاسی کنید، منبع سوم می‌تواند خورشید باشد. امتحان کردن این تنظیمات به شما کمک می‌کند تا نورپردازی در عکاسی را به صورت حرفه‌ای‌تر انجام دهید.

دمای رنگ و تراز سفیدی

همه منابع نور، یک دمای رنگ دارند که با درجه‌های کلوین (Kelvin) مشخص می‌شوند. رنگ‌های گرم‌تر، دمای کمتری نسبت به رنگ‌های سردتر دارند. گرم‌ترین رنگ‌ها مربوط به شمع و لامپ‌های رشته‌ای هستند. دمای رنگ نور طبیعی خورشید به نوعی در وسط این مرز قرار می‌گیرد. وقتی در روزهای ابری، نور خورشید بین ابرها پخش می‌شود، دمای رنگ آن معمولا سردتر می‌شود. لامپ‌های فلورسنت بسیار سرد هستند و رنگ آنها تقریبا آبی است.

تراز سفیدی دوربین میزان ثبت دمای رنگ را مشخص می‌کند. معمولا می‌توانید تراز سفیدی را به چند روش کنترل کنید و تقریبا همیشه تنظیمات خودکاری برای انجام این کار وجود دارد. اما وقتی شروع به کار با منابع نور مختلف کنید، انتخاب رنگ مورد نظر شما برای دوربین سخت‌تر می‌شود. البته می‌توانید تراز سفیدی را به صورت دستی هم تنظیم کنید.

بیشتر دوربین‌ها یک حالت برای تنظیم دستی تراز سفیدی رنگ هم دارند که می‌توانید با استفاده از آن، دمای رنگ روی سوژه را بر حسب درجه کلوین مشخص کرده و از همان دما استفاده کنید. می‌توانید یک عکس نمونه هم از یک شی سفید مثل یک مربع سفید بگیرید و از آن برای تنظیم دوربین استفاده کنید.

یک نکته خیلی مفید دیگر برای پرداختن به دمای رنگ، عکاسی در حالت RAW است. فایل‌هایی که در فرمت JEPG ذخیره می‌شوند، داده‌های کافی را برای تغییر دمای رنگ پس از عکاسی ندارند. البته می‌توانید فام و ته رنگ تصویر را تنظیم کنید، اما نتایج همیشه خیلی مطلوب نیستند. اما یک فایل RAW حاوی داده‌های کافی است که با استفاده از آن می‌توانید دمای رنگ را تنظیم کنید، طوری‌که انگار هنوز در حال عکاسی هستید. لایت روم، فتوشاپ و سایر ابزارهای ویرایش تصاویر RAW هم یک اسلایدر مخصوص برای تنظیم دمای رنگ دارند.

بیشتر بخوانید: دوربین کانن EOS R6: بررسی، مشخصات و قیمت

اهمیت تنظیم موقعیت و شکل نورپردازی در عکاسی

یک فلاش یا نور تنها هم می‌تواند به شما کمک کند تا تاثیرات نورپردازی از یک جهت را مشخص کنید. یک شی ساده (مثل میوه، ظرف و غیره) را انتخاب کنید و منبع نور را یک سمت سوژه قرار دهید. سپس نور را اطراف سوژه حرکت دهید تا تغییر شکل سایه‌ها و هایلایت‌ها را مشاهده کنید.

سایه‌ها می‌توانند باعث افزایش نمای سه بعدی شوند و تصویر را به شدت دراماتیک‌تر کنند. اگر سوژه عکاسی شما یک انسان است، تاثیر جهت تابش نور را بر جزئیات چهره و رنگ آن بررسی کنید.

نوری که از پشت دوربین تابیده و مستقیما به جلو حرکت می‌کند، نورپردازی تخت‌تری ایجاد می‌کند و باعث می‌شود که سایه‌ها در پس زمینه تصویر تشکیل شوند. نورپردازی از پهلو جلوه جذاب‌تری دارد، چون شکل سوژه را بسیار بهتر نشان می‌دهد و جلوه خاص‌تری به آن می‌بخشد که نورپردازی رامبراند هم یکی از انواع آن است. نوری که از پس سوژه می‌تابد هم یکی دیگر از روش‌های نورپردازی است که جلوه متفاوتی به تصاویر می‌دهد.

می‌توانید عکس را سیاه و سفید کنید تا لحن کلی تصویر را واضح‌تر ببیینید و بعد نتیجه را با عکس تمام رنگی همان سوژه مقایسه کنید. همچنین می‌توانید نور را دستکاری کنید تا به قسمت دلخواه از سوژه بتابد. برای انجام این کار می‌توانید از تجهیزاتی مثل دیفیوزر یا رفلکتور استفاده کنید. می‌توانید فلاش عکاسی را هم به ابزاری برای تغییر شکل نور تبدیل کنید تا کنترل بیشتری بر جهت نور و شیوه منتشر شدن آن داشته باشید.

وقتی بهترین تنظیم برای نورپردازی را پیدا کنید، می‌توانید با استفاده از Creative Cloud شرکت ادوبی، جلوه‌های بیشتری ایجاد کنید. این نرم‌افزار می‌تواند تصاویر دیجیتال شما را زیباتر و حرفه‌ای‌تر کند و به شما امکان می‌دهد که رنگ، بالانس، دما، تن تصویر، میزان شارپ بودن و سایر جزئیات تصویر را کنترل کنید.

عکاسی در نور کم

با تغییر میزان نوری که وارد دوربین می‌شود، باید تنظیمات دوربین را هم تغییر داد تا تصویر به بهترین شکل ممکن ثبت شود. در این شرایط هم باید به نکاتی که تا اینجا اشاره شد، مثل نحوه استقرار نور، جهت، شدت و دمای نور دقت داشته باشید. اما ممکن است دوربین، بهتر از چیزی که چشم شما می‌بیند توانایی ثبت نورها را داشته باشد.

برای عکاسی در نور کم، استفاده از یک سه پایه توصیه می‌شود؛ البته، استفاده از سه پایه در همه مواقع مفید است. طولانی‌تر بودن سرعت شاتر برای عکاسی در نور کم، باعث می‌شود که لرزش و محو شدگی تصویر بیشتر از حالت معمولی ثبت شود و به چشم برسد. بنابراین نصب دوربین به صورت محکم و بدون لرزش و تکان نخوردن سوژه برای عکاسی در شب لازم است. همچنین با استفاده از یک نور قوی‌تر، می‌توانید محدوده پیش زمینه یا پس زمینه را برای مدت طولانی‌تری نورپردازی کنید.

در نورپردازی یا عکاسی از ستاره‌ها، معمولا پیش زمینه تصویر بیش از حد تیره است. می‌توانید با نورپردازی روی بخش‌های تیره‌تر تصویر، در حالتی که شاتر دوربین هنوز باز است، این مشکل را حل کنید. در چنین شرایطی بهتر است حالت‌های مختلف را برای میزان نوردهی و مدت زمان نوردهی امتحان کنید تا به بهترین ترکیب برسید.

تجهیزات مورد نیاز برای نورپردازی در عکاسی

با استفاده از یک منبع نور واحد مثل یک فلاش می‌توانید کارهای زیادی انجام دهید. اما وقتی تجربه شما در زمینه عکاسی افزایش پیدا می‌کند، متوجه می‌شوید که برای شرایط متفاوت باید از ابزارها و روش‌های متفاوت استفاده کرد.

انواع مختلف منابع نورپردازی در عکاسی عبارتند از:

• اسپیدلایت / فلاش گان: این منبع نورپردازی برای فضاهای سرپوشیده بسیار مناسب است. می‌توانید نور را به یک دیوار یا سقف بتابانید تا کل اتاق (بسته به اندازه آن) روشن شود. فلاش گان یک ابزار کاربردی و چندکاره است و برای بسیاری از انواع عکاسی از جمله عکاسی پرتره، ماکرو و عکاسی از محصولات کاربرد دارد.
• استروب (فلاش استودیویی): استروب یک نور لحظه‌ای و قدرتمند ایجاد می‌کند و در واقع یک نوع فلاش بسیار قدرتمند است که برای عکاسی در فضای باز یا سر صحنه گزینه بسیار خوبی است.
• نورپردازی پیوسته/‌هات لایت: این سیستم‌های نورپردازی که معمولا برای عکاسی در استودیو استفاده می‌شوند، یک نور یکدست برای یک فضای وسیع فراهم می‌کنند و بیشتر در تولید ویدیو، فیلم و عکاسی حرفه‌ای کاربرد دارند.
• استریپ لایت (Striplight): استریپ لایت‌ها بر خلاف نور مخروطی که توسط سایر ابزارها تشکیل می‌شود، یک اشعه نور باریک تشکیل می‌دهند. این ابزارها کاربرد زیادی در نورپردازی برای استودیو دارند؛ به خصوص برای مدلینگ و عکاسی پرتره. می‌توانید استریپ لایت‌های ال‌ای‌دی (یا همان نور ریسه‌ای) را با قیمت مناسبی تهیه کنید.
• رینگ لایت: از رینگ لایت یا رینگ فلاش برای ایجاد نوری یکدست و اغلب شدید بر روی سوژه استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید: عکاسی تبلیغاتی چیست – نگاهی متفاوت به دنیای پیش رو

اصلاح کننده‌های نور

از اصلاح کننده‌های نور (Modifier) برای تغییر و اصلاح کیفیت منبع نور استفاده می‌شود که پرطرفدارترین آنها عبارتند از:

• چتر: چتر فلاش یکی از اصلاح کننده‌های نور مقرون‌به‌صرفه است که به‌راحتی می‌توان از آن استفاده کرد. این ابزار کاربرد زیادی در عکاسی پرتره دارد و یک نور منتشر شده و نرم روی سوژه ایجاد می‌کند.
• سافت باکس: سافت باکس‌ها هم یکی از اصلاح کننده‌های نور بسیار مناسب برای عکاسان مبتدی هستند و مدل‌های ارزان قیمت زیادی از آنها در بازار وجود دارد. سافت باکس یک نور ملایم ایجاد کرده و امکان کنترل نورپردازی را فراهم می‌کند. این ابزار به شما امکان می‌دهد که بدون روشن کردن پس زمینه، روی سوژه نور بتابانید. این ابزارها هم برای عکاسی پرتره بسیار مفید هستند و استفاده از آنها کاملا راحت است.
• گرید یا گرید باکس: می‌توانید به سافت باکس، توری (گرید) اضافه کنید یا اینکه گرید باکس را به‌صورت آماده بخرید تا تابش نور از منبع را بیشتر کنترل کنید.
• بیوتی دیش (Beauty dish): بیوتی دیش ابزار بسیار خوبی برای عکاسی از سر و شانه است و اغلب عکاسان فشن از آن استفاده می‌کنند. این ابزارها نوری نیمه جامد ایجاد می‌کنند و ویژگی‌های چهره را دقیق‌تر، اما نه خیلی زننده نمایش می‌دهند.
• اکتاباکس: اکتاباکس که گاهی اوقات به آن اکتا هم گفته می‌شود، یک نور بسیار ملایم و تخت ایجاد می‌کند. این ابزار برای عکاسی در صحنه و تکمیل نور موجود بسیار مناسب است.
• اسنوت (Snoot): اسنوت یک لوله مخروطی شکل است که روی یک نور یا فلاش نصب می‌شود و امکان کنترل جهت نور را فراهم می‌کند. این ابزار برای عکاسی پرتره با کنتراست زیاد یا نورافکنی بسیار مناسب است.

جمع‌بندی

در این مطلب، اصول نورپردازی در عکاسی را با هم بررسی کردیم و با ابزارهای مفیدی که برای این کار وجود دارند، آشنا شدیم. نورپردازی در عکاسی آن‌طور که به نظر می‌رسد، پیچیده و سخت نیست. می‌توانید این کار را با تکنیک‌های ساده و اولیه شروع کنید و خیلی زود با تغییر و دستکاری نور در این زمینه به مهارت برسید.

می‌توانید عکاسی را با یک فلاش ساده یا یک پنل LED شروع کنید و بعد، ابزارهای ارزان قیمتی مثل دیفیوزر و رفلکتور عکاسی را تهیه کنید. برای عکاسان مبتدی، چتر عکاسی، سافت باکس و یک رفلکتور نقطه شروع خوبی است و می‌توانید به مرور تجهیزات خودتان را افزایش دهید و از ابزارهایی پیشرفته‌تر استفاده کنید.

کلید موفقیت نورپردازی در عکاسی امتحان کردن و کسب تجربه است. دقت داشته باشید که همیشه می‌توانید با کمی تغییر در تنظیمات دوربین، سوژه یا محل منبع نور، تصاویری متفاوت‌تر و بهتر بگیرید.

شما میتوانید برای خرید و خواندن مقاله های بیشتر به فروشگاه مقداد آی تی و مجله مقداد آی تی مراجعه کنید.