پردازنده‌های Rocket Lake اینتل یک پلتفرم مادربرد سری ۵۰۰ جدید برای‌مان داشته‌اند که MSI Z590 Gaming Carbon Wi-Fi یکی از بهترین نمونه‌های آن محسوب می‌شود و به‌عنوان یکی از نمونه‌های عالی برد جدید اینتل می‌توانید روی آن حساب باز کنید. اگر با پردازنده‌های نسل یازدهم اینتل آشنایی داشته باشید، حتما می‌دانید که آن‌ها نسبتا ترکیبی ساخته شده‌اند. به‌طور مثال، پردازنده‌های Core i9 11900K و Core i5 11600K از نظر قطبی متضاد همدیگر محسوب می‌شوند. اگرچه، نمی‌توانیم چنین حقیقتی را در مورد پلتفرم Z590 هم عنوان کنیم. بردهای Z590 ویژگی‌های بسیار مطلوبی از جمله USB 3.2، WiFi 6E با سرعت ۲۰ گیگابیت بر ثانیه و تاندربولت ۴ را معرفی می‌کنند.

یقینا ما هم از دو برابر شدن عملکرد CPU به سمت و سوی تراشه پهنای باند DMI و همچنین پشتیبانی سریع‌تر حافظه استقبال می‌کنیم. موضوع نه‌چندان مهم پشتیبانی از PCIe 4.0 هم وجود دارد که انتظاری هم جز این نداشتیم. بنابراین،‌ اگر مشکلی با مصرف انرژی و نیازهای خنک کننده این سری از پردازنده‌های نسل یازدهم ندارید، با یک پلتفرم پیشرفته روبرو هستیم که بدون نیاز به صرف قیمت بالا می‌توانید به سراغش بروید. سری‌های MPG کمپانی MSI جزو محصولات میان‌رده این شرکت است و دقیقا یک رده پایین‌تر از MEG های پرچم‌دار قرار گرفته و بالاتر از سری MAG مقرون به صرفه قرار می‌گیرند.

نگاهی به جعبه محصول

جعبه این محصول یک تفاوت جالب نسبت به مادربردهای قبلی این شرکت دارد. شما به جای یک موتیف با تم ماشین مسابقه، چند خط رنگارنگ خواهید دید. جعبه ممکن است برای خیلی‌ها مهم نباشد، اما این طراحی واقعا زیباتر از گذشته است و نمره قبولی می‌گیرد. محتویات بسته بندی هم واقعا کامل است. جعبه شامل تمام ابزارهایی است که برای پیاده‌سازی مادربرد به آن نیاز دارید. یک پیچ گوشتی کوچک هم در جعبه می‌بینیم. متاسفانه این پیچ گوشتی با پیچ‌های کوچک‌تر M.2 کار نمی‌کند و مطمئنا باید ابزارهای دقیقی برای خود داشته باشید تا بتوانید آن را پیاده‌سازی کنید.

سی دی درایور معمولی هم در جعبه وجود دارد که دوست داشتیم این سی دی بزرگ با یک گزینه کوچک‌تر جایگزین شود. یک برس هم در جعبه وجود دارد که برای پاکسازی کاربرد دارد. این برس دو سر دارد که یک نرم‌تر و سر دیگر سفت‌تر است. این برس در طول استفاده از مادربرد برای پاکسازی کثیفی‌های موجود و تعمیر و نگهداری آن کاربردی است.

مشخصات فنی

تعادل عالی بین ویژگی‌های متنوع مادربرد

Gaming Carbon هم یک محصول کلیدی برای MSI است و هدف آن هم ایجاد تعادل خوبی بین لیست ویژگی‌های قدرتمند و VRM بالا با قیمتی است که احتمالا همه از آن راضی خواهند بود. این محصول با قیمت جهانی ۳۴۹ دلار روانه بازار شده است که نمی‌توانیم آن را منصفانه بدانیم، اما در مقایسه با مادربردهای درجه یک بازار، مطمئنا گزینه ارزان قیمتی است. مادربرد Gaming Carbon از نظر خیلی از کارشناسان محصول جذابی است و برخی‌ها نیز آن را ضخیم می‌پندارند. عملکرد آن ظاهرا در دیجه دوم اهمیت قرار دارد و ادغام این طراحی در مجموعه هیت سینک مسلما بسیار خوب انجام شده است. این محصول مساحت سطح زیادی دارد که قطعا برای خنک کردن VRM که i9 11900K را تغذیه می‌کند، لازم و ضروری است.

مادربرد Gaming Carbon در یک VRM شانزده فازی همراه با سطح پاور 75a پک شده است و ۱+۱ فاز دیگر هم برای عامل سیستم و IGP وجود خواهد داشت. دو کانکتور برق ۸ پین هم داریم که این برد می‌تواند هر نوع اورکلاکی که بخواهید به آن وارد کنید را کنترل کند. خنک کننده این مادربرد عملکردی بسیار عالی دارد و گرما تا قبل از اینکه بتواند به دیواره کیس برخورد کند، از بین می‌رود. در واقع، تنها اجرای Adaptive Boost سبب می‌شود که به چیلر یا TEC فشار وارد شود. عملکرد سیستم ذخیره‌سازی هم نسبتا استاندارد تعیین شده است و با یک اسلات PCIe 4.0 M.2 که در بالای اسلات ۱۶ پین قرار دارد، مشخص است.

این گزینه هم هیت سینک مخصوص به خود را دارد که شما را از برداشتن کل مجموعه خنک کننده باز می‌دارد. در مجموع هم سه M.2 وجود دارد که با شش پورت استاندارد SATA 6Gbps به آن‌ها ملحق خواهد شد. ورودی و خروجی قسمت پشت هم برای این رنج قیمت بسیار عالی است. شما یک پورت Type-C USB 3.2 دارید که از نظر علمی US-BS نامیده می‌شود. سه پورت USB 3.2 Gen 2، دو پورت USB 3.2 Gen 1 و چهار پورت USB 2.0 هم به آن اضافه شده است. کدک جدید Realtek ALC 4080 هم مجموعه استاندارد پورت‌های صوتی را تامین می‌کنند. وظایف شبکه هم توسط کنترلرهای اینتل I225-V 2.5 GbE و AX210 Wi-Fi 6E انجام می‌شود.

تنوع عالی پورت‌های خروجی مادربرد

ما بسیار خوشحالیم که خروجی‌های ویدیویی DisplayPort و HDMI هم در این مادربرد قرار داده شده است. اگرچه، بسیاری از خریداران معمولا از یک کارت گرافیک مجزا استفاده می‌کنند، اما داشتن این خروجی‌ها به این معنی است که برد می‌تواند در آینده برای استفاده‌های دیگر هم تغییر کاربری دهد و وجود این پورت‌ها بهتر از نبودن‌شان است. طراحی بایوس MSI در چندین نسل گذشته فرق کرده است و اگر بخواهیم صادق باشیم، MSI چرا باید به سمت این تغییر می‌رفت؟ هر کسی که از برد MSI استفاده می‌کنیم، یقینا در خانه قرار دارد.

اکثر کاربران روشی را دوست دارند که در آن، حین اولین اجرای مادربرد، یک پنجره پاپ آپ نمایش داده شده و از کاربر می‌خواهد که نوع خنک کننده را انتخاب کند. انتخاب یک کولر جعبه‌ای محدودیت‌های پاور پیش فرض اینتل را به همراه دارد و گزینه‌ دیگری هم به‌نام خنک کننده برجی داریم که در وسط قرار می‌گیرد. در نهایت هم خنک کننده آبی را داریم که محدودیت‌های پاور را آزاد می‌کند. برخی از بردها ممکن است که حداکثر توان را ارائه دهند و کاربر هم ناآگاه متوجه شود که یک شوک بی‌معنا و ۱۰۰ درجه سانتی گرادی به مادربرد وارد شده است. قبل از اینکه در مورد سنجش بنچمارک صحبت کنیم، بهتر است که یک روش شناسی تست داشته باشیم.

روش شناسی تست مادربرد Z590

ما همواره انتظار داریم که مادربردها یک درصد حاشیه خطا داشته باشند. بردهای Z590 می‌توانند این روند را کمی کاهش دهند، چرا که سازندگان می‌توانند هر کاری که دوست دارند با سیستم مدیریت انرژی انجام دهند. همچنین، این واقعیت هم وجود دارد که بایوس برای بردهای تراشه سری 500 هنوز به مرحله ۱۰۰ نرسیده است. برای دستیابی به اولین مجموعه از نتایج، ما سعی کردیم که تمام بردهای تست شده را طوری تنظیم کنیم که مدت زمان پیش فرض ۱۲۵ واتی PL1، ۲۵۰ واتی PL2 و ۵۶ ثانیه‌ای توربو بوست اینتل منعکس شوند. در مجموعه دوم نتایج هم Adaptive Boost را فعال کرده و گزینه پاور کولر را انتخاب می‌کنیم.

این روند به برد اجازه می‌دهد که بهترین عملکرد خود را داشته باشد. Adaptive Boost هم تست خوبی برای توانایی‌های یک مادربرد است، چرا که بارگیری یک OC تمام هسته‌ای ۵.۱ گیگاهرتزی تحت بار AVX512 می‌تواند خیلی از اطلاعات ما را تکمیل کند. وقتی که صحبت از عملکرد به میان می‌آید، Gaming Carbon اثبات می‌کند که یکی از بردهای سریع بازار است. عملکرد خواندن متوالی SSD آن در حد عالی نیست، اما بسیاری از بردها همین نوسانات اولیه را دارند و زیاد هم جای تعجبی ندارد. ما انتظار داریم که در ماه‌های آینده و با تغییر بایوس و به‌روزرسانی‌های میکروکد، این موضوع برطرف شد. این همان بهایی است که برای انتقال به یک معماری و پلتفرم جدید باید بپردازیم.

عملکرد عالی مادربرد در بخش چند رشته‌ای

یکی از بخش‌های بسیار قدرتمند این مادربرد، عملکرد چند رشته‌ای آن بود. اما در عین حال، برای رسیدن به این سطح عملکرد باید بیشترین پاور را به کار ببرید. در واقع، بیش از ۳۰۰ وات تحت بار AVX512 با فعال بودن Adaptive Boost مورد نیاز خواهد بود. اگرچه، برای بازی و استفاده غیر فشرده از مادربرد، قبض برق کمتری را تجربه می کنید. اما باید توجه داشته باشید که این اوج بارها، بیشترین میزان از انتقادات را برای نسل یازدهم به همراه داشته است. عملکرد به ازای بهره‌وری همان چیزی است که ما از این نسل انتظار داریم و واضح است که مادربرد MSI برای حداکثر عملکرد چند هسته‌ای تنظیم شده است.

اگر قصد استفاده از Adaptive Boost را دارید، باید اطمینان پیدا کنید که خنک کننده با کیفیتی در اختیار شما قرار داده شده است. اورکلاک نمی‌تواند خیلی چیزها را در مورد قابلیت‌های مادربرد فاش کند. چرا که سی پی یو 11900K ما حتی با AIO با کیفیت ۳۶۰ میلی‌متری هم به‌طرز شگفت انگیزی خنک می‌شود. هر مادربرد Z590 با VRM مناسب، تحت یک بار معمولی دچار مشکل نمی‌شود. سی پی یویی که ما برای تست همراه داشتیم، چندان خوب نیست، چرا که برای عبور از بنچمارک‌های سنگین ۵.۱ گیگا هرتز، به ۱.۴۱ ولت نیاز دارد و می‌تواند ۵.۲ گیگاهرتز را در ۱.۴۴ ولت تامین کند، اما این همان حد بالای خنک کننده است.

کارکرد عالی تمام بخش‌های مادربرد

VRM در حداکثر دمای کاملا قابل قبول ۷۳ درجه سانتی‌گرادی، با وجود اینکه سی پی یو در ۵.۲ گیگاهرتز تا ۳۱۵ وات هم افزایش پیدا می‌کند، کار می‌کرد. این یکی از بردهای گرم‌تر سری ۵۰۰ است که ما تست کردیم، اما جای هیچ نگرانی نیست و با بهترین عملکرد می‌تواند در اختیار شما قرار گیرد. مادربرد MSI Z590 Gaming Carbon یک گزینه میان‌رده عالی است که تعادل بسیار خوبی بین ویژگی‌های کیفی، VRM قوی و قیمت مقرون به صرفه ایجاد می‌کند. در نظر داشته باشید که قدرت بالای VRM برای سری Rocket Lake اهمیت بسیار بالایی دارد.

پردازنده Core i9 11900K به‌راحتی قابل مدیریت است و این بدان معنی خواهد بود که این مادربرد با هیچ یک از پردازنده‌های راکت لیک دیگر (اورکلاک شده یا نشده) مشکلی نخواهد داشت. شما تعداد زیادی از پورت‌ها را در این مادربرد خواهید داشت و شبکه LAN 2.5G و Wi-Fi 6E هم به آن اضافه شده است. شاید در ابتدا بگویید که امکانات غیر ضروری زیادی در این مادربرد وجود دارد،‌ اما بالاخره برای دریافت امکانات مدنظر خود باید کل مادربرد را یکجا خریده و از آن استفاده کنید. MSI Z590 Gaming Carbon ویژگی‌های بسیار جذابی دارد و در هر شرایطی یک انتخاب عالی برای شما خواهد بود.

نقاط قوت

• بسته بندی عالی در جعبه
• طراحی ظریف و کاربردی‌تر نسبت به مدل‌های قبلی
• انتخاب مناسب پورت‌های ورودی و خروجی عقب
• سیستم VRM عالی برای کنترل i9-11900K اورکلاک شده
• بایوس غنی از امکانات
• عیب یابی آسان با بازخوانی عالی کد POST
• گزینه‌های اتصال زیاد
• ارزش قیمت بالا

نقاط منفی

• لزوم استفاده از کانکتور PCIe اضافی برای تثبیت پردازنده‌های گرافیکی نیازمند به پاور بالا
• عدم وجود دکمه تنظیم مجدد بایوس

جمع‌بندی

تصمیمات خوب MSI سبب شده است که با یک مادربرد نسبتا جالب روبرو باشیم. اورکلاک مادربردهایی مانند MEG امکانات کاملی ندارد، اما همچنان علاقه‌مندان گزینه‌های مقرون به صرفه‌تر این برد، می‌توانند تعدادی از ویژگی‌های خوب مانند سیستم EZ Debug LED را داشته باشند. این مادربرد زمانی که با کیس استفاده شود، سطح خوبی از عملکد را دارد، اما در کل باید با نبود دکمه‌های روی برد هم سازگار شوید. جدای از آن، این مادربرد آخرین کدک ALC4080 را به کار برده است و تعداد بسیار خوبی از پورت‌ها را هم می‌توانید در آن دریافت کنید. حتی VRM هایی هم که نقطه خوبی برای مادربردهای میان‌رده قبلی بودند، در این نسخه به‌طور قابل توجهی بهبود پیدا کرده‌اند.

هیت سینک به‌طور موثری ارتقا پیدا کرده است و می‌توانید حتی با Core i9 11900K اینتل که به ۲۵۰ وات پاور نیاز دارد، به شکل کامل خنک کار کنید. شکایات بسیار کمی در مورد این مادربرد وجود دارد و بالا بودن قیمت در برخی از نقاط جهان، یکی از آن‌ها بوده است. با توجه به اینکه این مادربرد به‌طور قابل توجهی ارتقا یافته است، این قیمت تعیین شده کاملا موجه است. البته همه این موارد به این بستگی دارد که آیا به ویژگی‌های جدید این مادربرد نیاز دارید یا خیر. در غیر این‌صورت، همیشه مادربردهای قدیمی‌تری که MSI برای پشتیبانی از اتصال PCIe 4.0 فعال شده توسط پردازنده‌های نسل یازدهم اینتل به‌روزرسانی شده است، گزینه مناسب‌تری هستند.